Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı (TOKİ) ve Emlak Konut GYO işbirliğiyle hayata geçirilen “Gayrimenkul Sertifikası” uygulaması, küçük yatırımcıların gayrimenkul projelerine düşük meblağlarla ortak olabilmesine imkan tanıyan alternatif bir yatırım modeli olarak devreye alınıyor.
Uygulamaya ait merak edilen hususlar 10 soruda derlendi.
1- Yeni sistemin emeli nedir?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, peşinat ve kredi üzere yükümlülükleri karşılayamayan vatandaşların konut sahibi olabilmesini sağlamak maksadıyla yeni bir modeli devreye aldı.
“Damlaya damlaya mesken olur” anlayışıyla geliştirilen sistem, küçük birikimlerle gayrimenkul yatırımı yapma imkanı sunuyor.
Bu model, vatandaşların konut sahibi olma imkanını artırmayı ve kira fiyatlarının dengelenmesini amaçlıyor. Peşinat ve kredi yükümlülüğü olmadan küçük birikimlerle yatırım yapılabilen sistem, konuta erişimde kolaylık sağlayarak toplumun geniş kısımlarına hitap ediyor.
2- Uygulama nasıl işleyecek?
TOKİ ve Emlak Konut teminatıyla hayata geçirilen sistemde, vatandaşlar Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kontrolündeki gayrimenkul sertifikalarını bütçelerine uygun biçimde satın alabilecek.
Sertifikalar Borsa İstanbul’da süreç görecek. Alt yahut üst limit bulunmadan isteyen herkes bu yatırım modeline katılabilecek.
3- Sertifikalar ne vakit ve nasıl satışa sunulacak?
Sertifikalar, 7 lira 59 kuruş fiyatla 4-8 Ağustos tarihleri ortasında talep toplama yoluyla halka arz edilecek. 11 Ağustos’tan itibaren ise Borsa İstanbul’da alınıp satılabilecek.
4- Hangi projeye yatırım yapılacak?
İlk uygulama, İstanbul Başakşehir’de inşa edilecek Damla Kent Meskenleri projesiyle başlatılıyor.
Projede toplam 5 bin 325 konut yer alacak. Birinci etapta 1540 konut için sertifika satışı yapılacak.
İnşaat 1 Ekim’de başlayacak ve 4 Şubat 2029’da tamamlanacak.
5- Sertifikalar nasıl pahalandırılacak?
Gayrimenkul Sertifikası yatırımcılarına üç başka çıkar modeli sunuyor:
Asli Edim (Konut Sahipliği): Yatırımcılar muhakkak sayıda sertifika biriktirerek direkt konut sahibi olabiliyor. Bu süreç 5 Şubat 2026-4 Ağustos 2028 tarihleri ortasında işleyecek.
Tali Edim (Gelir Ortaklığı): Kâfi sayıda sertifikaya ulaşamayan yatırımcılar, proje sonunda açık artırmayla satılan konutlardan elde edilen gelirden hisse alacak.
Satılamayan konutlar TOKİ tarafından ekspertiz pahasının yüzde 80’i oranında satın alınacak. Nakit ödemeler 8 Ağustos 2029’da yapılacak.
Borsa Alım-Satım: Sertifikalar, Borsa İstanbul’da süreç görerek yatırımcılara diledikleri anda alım-satım yapma ve fiyat artışından yarar elde etme imkanı tanıyor.
6- Birden fazla kişi bir konuta ortak olabilir mi?
Sistem, hisseli mülkiyet temeline dayalı olarak birden fazla kişinin birebir konut için kâfi ölçüde sertifika biriktirerek ortak olmasına imkan sağlıyor.
Evin toplam bedeline denk gelen sertifika adedi toplandığında, pay oranlarına nazaran tapu evresi yapılabiliyor. Bu sayede eşler ya da birden fazla yatırımcı birlikte konut sahibi olabiliyor.
7- Sırf İstanbul’da yaşayanlar mı başvurabilecek?
Gayrimenkul Sertifikası uygulamasında ikametgah kaidesi bulunmuyor. Türkiye’nin farklı kentlerinde yaşayan yatırımcılar da yetkili aracı kurumlar üzerinden hesap açarak sertifika alımına katılabiliyor. Böylelikle İstanbul’daki projelere ülke genelinden yatırım yapılabiliyor.
8- Her daire birebir fiyatta mı?
Şerefiye farkıyla dairelerin bulunduğu kat ve cephe üzere özelliklerine nazaran fiyatları ve münasebetiyle sertifika adetleri, konutlara nazaran farklılık gösterecek.
9- Proje tamamlanmadan evvel konutumu seçebilir miyim?
Sertifika adediyle bir konutun kıymetine ulaşan yatırımcılar, projenin 6’ncı ayından itibaren başlayacak asli edim talep sürecinde müracaat yaparak istedikleri konutu seçebilecek.
10- Gayrimenkul Sertifikası uygulaması sırf bu projeye mi özel?
Damla Kent, sistemin birinci uygulama projesi olarak hayata geçirilecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile TOKİ ve Emlak Konut GYO’nun açıklamalarına nazaran, modelin önümüzdeki periyotta Türkiye’nin farklı vilayetlerindeki projelerde de yaygınlaştırılması hedefleniyor. Böylelikle sistemin daha geniş bir yatırımcı kitlesine ulaşması planlanıyor.