Van’da yağışların azalması ve artan buharlaşma nedeniyle yaşanan bölgedeki birçok göl ve akarsuya etkiledi.
Van Gölü’nde çekilmeler sürerken, kuraklık Türkiye’deki kuş tiplerinin yaklaşık yarısına konut sahipliği yapan, Van’a 20 kilometre uzaklıktaki 95 kilometrekarelik tuzlu ve sodalı Erçek Gölü’nde de tesirli oluyor.
“ETKİLER OLUMSUZ MANADA DAHA FAZLA”
Son 10 yıldır da havzadaki iklim değişikliğinin kuşlar, sulak alanlar ve biyolojik çeşit üzerine tesirleri ile ilgili çalışmalar yaptıklarını belirten Prof. Dr. Durmuş, “Ve ne yazık ki gördüğümüz son yıllarda iklim değişikliğinin çok süratli bir halde tabiattaki canlar üzerine tesirli olduğunu görebiliyoruz. Bu tesirler olumsuz manada daha fazla. Olumlu tesirleri de olabiliyor, kısmi vakitli olarak. Lakin uzun vadede düşündüğümüz vakit olumsuz tesirlerini çok daha fazla olduğunu görebiliyoruz” dedi.
FLAMİNGOLAR POPÜLASYONUNDA AZALMA
Erçek Gölü’nün Türkiye’de kuş çeşitliğinin olduğu değerli bir kuş cenneti olduğunu ve son yıllarda kuraklığın burada da çok tesirli olduğunu belirten Prof. Dr. Durmuş, “Bu kuraklık ve su çekilmeleri kıyıya yakın beslenen kuşlar üzerine çok önemli manada olumsuz tesir yapıyor. Bunlardan birisi de flamingolar. Geçmiş yıllarda on binlere varan bir popülasyon yoğunluğuna şahittik. Lakin son vakitlerde bu popülasyon yoğunluğu bin, 1500 birey ile hudutlu kalıyor.
Ne yazık ki öbür alanlar evvelki yıllarda, flamingo popülasyonunu barındıran sulak alanlar, bu iklim değişikliğiyle bir arada kurudular. Oradaki flamingo popülasyonları da Erçek Gölü’nü ve Van Gölü kıyılarını tercih ediyor. Ve buralara geliyorlar” diye konuştu.
“CİDDİ KURAKLIĞA ŞAHİTLİK EDİYORUZ”
Prof. Dr. Durmuş, “Şu anda çok önemli bir kuraklık ve çekilmenin olduğuna şahit oluyoruz. İleriki aylarda bu durum biraz daha ciddileşecektir. Bir ay sonra geldiğimizde muhtemelen flamingo popülasyonu daha az göreceğiz. Zira gereğince besin bulamayacaklar.
Mevcut olan tatlı sular aslında halihazırda kaynaktan itibaren azalmaya başladı. Göle ulaşıncaya kadar da gereğince olmuyor. Olmayınca da gereğince besin getiremiyor. Besin olmayınca da hayvanlar ne yazık ki beslenemiyorlar ve bilhassa tatlı suyun karıştığı deltalarda yayılım alanlarında beslenen flamingolar diğer bir yere de gidemiyorlar.
Gölün tatlı suyun karıştığı dışındaki bölgelerde beslenemiyorlar. Yalnızca bu alanları tercih etmek zorunda kalıyorlar. Burada da su azalınca öbür bahtları kalmıyor ne yazık ki. Buradaki çekilmeyi dediğim üzere çok önemli manada görsel olarak da görebiliyoruz ve buna şahit olabiliyoruz” dedi.
“TÜR BAZINDA KISA PERİYODİK AVANTAJLAR GÖRÜLEBİLİR”
Su çekilmelerinin farklı kuş çeşitlerini farklı biçimlerde etkilediğini vurgulayan Durmuş, “Çamurluk ve bataklıklarda beslenen kıyı kuşları için su çekilmesi kısa vadede beslenme alanlarını artırdığı için avantaj sağlayabilir. Fakat üreme alanı olan sazlıklar su düzeyinin düşmesiyle karasal alanda kaldığından, bu durum üremeyi olumsuz etkiliyor.
Genel tabloya baktığımızda iklim değişikliği büyük bir dezavantaj oluşturuyor. Lakin cins bazında kısa müddetli avantajlar da görülebiliyor” diye konuştu.
Küresel iklim değişikliğinin bölgedeki kuş çeşitlerinde yarattığı aksiliklerin bir öteki sonucunun, kimi çeşitlerin alanı terk etmesiyle istilacı cinslerin baskın hale gelmesi olduğunu belirten Prof. Dr. Durmuş, “Popülasyonun azalmasıyla birlikte birtakım cinsler boşalan alanlara yerleşiyor. Bu da biyolojik çeşitlilik açısından istenmeyen bir durum. Baskın tıp, başka tiplerin yaşamasına müsaade vermeyebiliyor” dedi.