Nöbetçi Eczaneler
Kanada’daki McMaster Üniversitesi öncülüğünde yürütülen yeni bir milletlerarası araştırma, çölyak hastalığının nasıl başladığına dair değerli bir halkayı aydınlattı. Araştırmada genetiği değiştirilmiş fareler ve bağırsak hücrelerinden üretilen “organoid” isimli küçük bağırsak modelleri kullanıldı. Böylelikle, glutenin bağışıklık sistemini nasıl tetiklediği adım adım incelendi.
BAĞIRSAKLAR KRİTİK ROL OYNUYOR
Bilim insanları, bağırsak duvarını kaplayan hücrelerin sanılandan daha faal bir rol oynadığını keşfetti. Bu hücreler, sindirimden arta kalan gluten kesimlerini hem taşıyıcı enzimlerle değiştirerek bağışıklık sistemine sunuyor hem de ziyanlı bakteri varlığında bu süreci tetikliyor. Böylelikle, glutenin tehlikeli bir tehdit olarak algılanmasına yer hazırlıyorlar.
Çalışmaya nazaran çölyak hastalığı riski taşıyan şahısların yüzde 90’ında HLA-DQ2.5 isimli bir gen bulunuyor. Bu gen, gluten parçacıklarını bağışıklık hücrelerine sunan özel bir proteini kodluyor. Lakin bu gen tek başına hastalık için kâfi değil; glutenin bağırsak duvarından nasıl geçtiği ve hücrelerin bunu nasıl “sunum” yaptığı da kilit rol oynuyor.
Araştırma grubu, bu yeni bulguların çölyak hastalığına yönelik ilaç yahut tedavi geliştirilmesi için umut verici bir yol açabileceği görüşünde. Böylelikle, bir gün gluten içeren ekmek, makarna yahut pasta yemek çölyak hastaları için bir kabus olmaktan çıkabilir.