Nöbetçi Eczaneler
İsrail’in İran’ın nükleer ve askeri tesislerine yönelik hücumlarının akabinde İran’ın İsrail’e misilleme hücumlarıyla devam eden tansiyon sürüyor. Dün yaptığı açıklamada İsrail’in İran’a ataklarını “mükemmel” kelamıyla tarif eden ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’in İran’a yönelik hücumlarını desteklemeye nasıl karar verdiği sorusuna karşılık arayan ABD basını, taarruzdan evvelki günlerde yaşananları mercek altına aldı.
The Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin “Öncesinde dirençli olan Trump, İran’a yönelik İsrail ataklarını desteklemeye nasıl karar verdi?” başlıklı haberine nazaran, Trump İsrail’i ataklarını geciktirme konusunda ikna etmeye çalışmış lakin hücumlar başladıktan sonra yaklaşımını değiştirmişti.
“TRUMP, GİTGİDE DAHA KÖTÜMSER OLDUĞUNU SÖYLEDİ”
ABD Başkanı Trump, dün, İsrail’in taarruzlarının akabinde yaptığı açıklamada, Tel Aviv’in planlarından haberdar olduğunu söyledi ve kelam konusu “cezalandırıcı operasyonun” İran ile bir nükleer muahedeyi daha mümkün hale getirdiğini savundu. İran’dan yapılan açıklamada ise yarın yapılması planlanan altıncı cins görüşmelerin yapılmayacağı belirtildi.
Trump, WSJ’ye yaptığı açıklamada, İran’a işaret ederek, “Anlaşma yapmalıydılar ve geriye kalan bir şeyler varken hâlâ muahede yapabilirler, hala yapabiliyorlarken…” diye konuştu. Gazeteye nazaran, Trump, hafta başında yaptığı açıklamalarda “çok daha az iyimser” görünüyordu.
WSJ’ye konuşan ABD’li yetkililere nazaran, Trump, pazar günü ulusal güvenlik takımını Camp David’deki başkanlık konutuna çağırdı. ABD Başkanı, burada Ortadoğu konusunda yapılan bir konuşma sırasında Tahran idaresinin ABD ile muahedeyi kabul edeceği konusunda gitgide daha karamsar olduğunu söyledi.
NETANYAHU İLE GÖRÜŞMESİ TESİRLİ OLDU
ABD’li yetkililerin verdiği bilgiye nazaran, Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki gün görüşmesi bekleniyordu. Trump’ın Netanyahu’ya Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un diplomatik uğraşları olağan seyrinde devam edene kadar akınları geciktirmesini söylemesi öngörülüyordu.
ABD’li yetkililere nazaran, Netanyahu ile görüşmesinde Trump, Tahran ile diplomasinin biraz daha sürmesini görmek istediğini söyledi. Ancak Trump da “kendi stratejisine olan inancını kaybediyordu. Yetkililer, Netanyahu’nun daha evvel pek çok sefer lisana getirdiği itirazı bir sefer daha dillendirerek İran’ın asla Trump’ın istediği muahedeyi yapmayacağını söylediğini aktardı. İsrail Başbakanı ayrıyeten ülkesinin hücumlara hazırlık yapmayı sürdürmesinin gerektiğini savundu. WSJ’ye nazaran, “Trump, bu iletisi içselleştirmiş üzere görünüyordu.”
ABD’DE KRİTİK İSTİHBARAT DEĞERLENDİRMESİ
Trump, bundan iki gün sonra, perşembe günü The New York Post’a verdiği röportajda, muahede konusunda “gittikçe kendinden daha az emin” olduğunu anlattı. Trump, “Bunu geciktiriyorlar üzere görünüyorlar ve bence bu utanç verici. Fakat artık birkaç ay öncesinde olabileceğimden daha az kendime güvenliyim” dedi.
WSJ’ye nazaran, ABD istihbaratı, ocak ayında İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine hücum düzenlemeyi değerlendirdiğini tespit etti. Yapılan istihbarat değerlendirmesinde, İsrail’in Trump’ın yeni takımına bu saldırıyı destekleme konusunda baskı yapacağı öngörülüyordu. Buna nazaran, İsrail, Trump’ın, ABD’nin eski başkanı Joe Biden’a nazaran bu türlü bir akına katılma ihtimalinin daha yüksek olduğunu düşünüyordu. Tıpkı değerlendirmeye nazaran, İsrailliler “Tahran’ın nükleer silah eforlarını durdurma konusundaki pencerenin de kapandığına” inanıyordu.
NETANYAHU’DAN “60 GÜN” HATIRLATMASI
Trump ve Netanyahu, perşembe günü bir görüşme daha yaptı. Bu görüşmede Netanyahu Trump’a o günün “İran’a mutabakat yapmak için verdiği 60 günün son günü” olduğunu hatırlattı ve İsrail’in artık bekleyemeyeceğini söyledi. Telefon görüşmesine aşina yetkililer, Netanyahu’nun “İsrail’in kendisini korumak ve Trump’ın koyduğu son tarihi hayata geçirmek durumunda olduğunu” savunduğunu aktardı. Trump idaresinden yetkililere nazaran, Trump, bunun üzerine, ABD’nin “İsrail’in önünde durmayacağını” söyledi fakat ABD ordusunun rastgele bir atak operasyonuna yardım etmeyeceğini kelamlarına ekledi.
Trump, dün yaptığı açıklamada, İran’a muahede için verdiği 60 günün dolduğunu ve artık 61’inci güne girdiklerini söylemişti. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise İsrail’in ataklarının çabucak akabinde yaptığı açıklamada ABD’nin hücumlarda rol oynamadığını ancak İsrail’in taarruzlar başlamadan çabucak evvel ABD’yi bilgilendirdiğini aktarmıştı.