Nöbetçi Eczaneler
İstanbul’un kırsal ve yeşil alanlara yakın birtakım ilçelerinde yılan görülme sıklığının artması vatandaşlarda tasaya yol açarken, uzmanlar ekosisteme sağladığı yararlar nedeniyle mecburî olmadığı sürece yılanların öldürülmemesi gerektiğini belirtti.
Kent genelinde son haftalarda Küçükçekmece, Arnavutköy, Sultangazi üzere ilçelerin yer aldığı birtakım bölgelerde yılan görülmesi tedirginlik yarattı.
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Ormancılık Kısmı, Avcılık ve Yaban Hayatı Programı Öğretim Vazifelisi Dr. Ergün Bacak, yılan görülen ilçelerin ortak özelliğinin kırsala ve yeşil alana yakınlık olduğunu söyledi.
KIŞ UYKUSUNDAN UYANDILAR
Soğukkanlı olarak tanımlanan yılanların mayıs ve haziran aylarında kış uykusundan uyandıklarını belirten Bacak, “Şu an haziran ayı sıcaklıkları pek âlâ, çok sıcak değil. Hayvanlar da yeni çıktılar. Üreme alanları, çiftleşecek dişileri ya da besin arıyorlar. O yüzden de en çok faal oldukları vakitler.” dedi.
“Temmuz ve ağustosta da görülebilecekler fakat çok sıcaklar olduğu vakit bazen dinlenirler.” tabirini kullanan Bacak, “35-40 derece sıcaklıktan onlar da etkilendikleri için birkaç gün dinleniyorlar. Daha soğuk alanlara geçiyorlar. Lakin temmuz ayı da bu türlü haziran sıcaklığında giderse o ayda da aktiviteleri devam edecek.” formunda konuştu.
İstanbul’un kimi ilçelerinde görülen yılanlar cep telefonuyla görüntülendi Yılandan korkan insanların tedirginlik yaşamasının doğal olduğunu söyleyen Bacak, şunları kaydetti:
“İstanbul’da yalnızca bir tıp zehirli yılan var. Bu da burunlu engerek ya da boynuzlu engerek olarak bilinen Vipera ammodytes. O da çok büyük olmayan, uzunluğu bir metreyi bile bulmayan, genelde yarım metrelik uzunluklarda, çok yavaş hareket eden bir yılan.
İnsanlar için öldürücü değil lakin tıbbi kıymet arz ediyor. Şayet rastgele bir sıhhat sorununuz varsa sizi öldürebilir ya da küçük çocukları öldürebiliyor. İstanbul’daki yılanların birçok su yılanları. Zati sulak alanın kenarına giderseniz, pikniğe giderseniz o yılanları görebilirsiniz. Onlar zararsızdır.
Yalnızca avcılarından korktuğu için makus koku salgılar. Hazer yılanı, eskülap yılanı üzere yılanlar farelerle çaba eder ve zararsızdır. Sarı yılan vardır, uzunluğu 2,5 metreyi bulur, hayli kalın bir yılandır lakin hiçbir zehri yoktur.
Ev yılanı zehirsizdir. Bunların hepsi İstanbul’da görebileceğiniz yılanlar fakat en çok karşılaşılan Hazer yılanıdır, genelde otomobillerin içerisine giriyor.”
YILANLA KARŞILAŞANLARIN YAPMASI GEREKENLER
Dr. Bacak, yılanla karşılaşan vatandaşların gerek olması durumunda itfaiyeyi, belediyeyi, Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünü arayabileceğini belirterek, “Yetkililer yılanı canlı bir halde alırlar, öteki bir alana götürüp uzaklaştırırlar. Yılanları öldürerek ekosisteme çok büyük ziyan veriyoruz.” dedi.
Yılanların, hastalık taşıyıcısı olan hayvanlarla uğraşta ehemmiyetine dikkat çeken Bacak, “Fare salgını olduğu vakit çiftçiler milyonlarca lira kaybediyor. Yılanlar bunlarla gayret ediyor. Organik, sağlıklı beslenelim diyoruz lakin tarıma yarar sağlayan, ilaç atmamızı engelleyen yılanları öldürüyoruz. Evvel bilinçlenmek, zehirli-zehirsiz ayrımına bakmadan hiçbir yılanı öldürmemek lazım.” diye konuştu.
BÜYÜK ARAŞTIRMA HASTANELERİNDE PANZEHİR VAR
Zehirli ve zehirsiz yılanları ayırt etmekteki ipuçlarına da değinen Bacak, şöyle devam etti:
“Zehirsiz yılanlar daha gerginlerdir, süratli hareket edip, daha çabuk saldırabilirler. Bir de hafif zehirli yılanlar vardır, onlar fare zehirler, beşere zehir aktaramazlar. Muhtemel zehirlenme anında en yakın tıp kuruluşuna gitmek lazım. Bilhassa büyük araştırma hastanelerinde panzehirleri vardır.
Zehirli yılanlar daha yavaş hareket ederler. Türkiye’deki zehirli yılanların göz bebekleri, kedilerin göz bebeği üzere dikeydir. Zehirsizlerinki insan gözbebeği üzere daha yuvarlaktır. Yılanlara karşı olan toplumsal ön yargıyı aşmak gerekir. Biyoçeşitliliği ve ekosistemi müdafaamız lazım, o yüzden evvel bir tanıyalım, tanıdıktan sonra müdafaaya çalışalım.”
Son günlerde İstanbul’un birtakım ilçelerindeki yılan sayısında artış yaşandığı bildirildi “ZEHRİ AĞIZA ALIP ATMAK EFSANEDİR”
Ziraat Mühendisi Ömer Demir ise yılanların kent içinde bu kadar görülmesinin nedeninin pandemide yaşanan konuta kapanma süreci olduğunu, yılanların o periyot boşluktan faydalanarak kentlerdeki ufak yeşilliklere kadar yerleştiğini söyledi.
Demir, “Çok dikkat etmek lazım. Bilhassa bahçesi, açık toprağı olanlar, meskenlerinin önündeki taşlığı, sarmaşığı, otlukları temizlemeleri lazım ki bunlar bu yerlerde kendilerini saklayabilirler. Saklanacak alanları olmaması lazım. Yani konutumuzun, bahçemizin önünü olabildiğince pak tutmamız lazım.” formunda konuştu.
Hangi yılanın zehirli, hangisinin zehirsiz olduğunun çabucak anlaşılamayacağını lisana getiren Demir, “Dolayısıyla başımıza bir ısırılma olayı geldiğinde ivedilikle sıhhat kuruluşlarına başvurmalıyız. Sıhhat kuruluşu bize gelene kadar ısırılan yeri biraz sıkıp kanını akıtmaya çalışmalıyız. Bunun dışında bir süreç yapılmamalıdır. Sinemalardaki üzere, zehri ağızla alıp atmak efsanedir. Isırılan yeri ağzına alıp dışarı atmaya kalkarsan, o zehirliyse sen de zehirlenirsin. Asla bu türlü bir işe teşebbüs etmemeliyiz.” ihtarında bulundu.
Demir, yılanlara karşı tekliflerini şöyle özetledi:
“Yılan meskeninize, bağınıza girmiş, sizi engelliyorsa onu imha edebilirsiniz fakat illa öldüreceğiz diye bir efor sarf etmemize gerek yok. Orada da bir ekosistem var lakin bize tehlike verecek bir durumdaysa da yapacak bir şey yok.
Yılanları biz daima öldürmeye kalkarsak farelerden geçemeyiz, etraf fare dolar. Bize ziyan vermediği sürece yılanı öldürmemeliyiz. Açık toprakta, tarlada yılanı öldürmenin bize yararı olmadığı üzere ziyanı vardır, oradaki sistemi bozuyoruz.
Dolayısıyla zaruret olmadığı vakit hayvanları öldürmemeliyiz. Topraksız tarıma yöneldiğimizde çalı, çırpıya, ota o kadar muhtaçlığımız olmayacak, yılanlar da kent içerisinde bu kadar görülmeyecektir.”