Nöbetçi Eczaneler
Dünya çapında yaklaşık 57 milyon insanı etkileyen demans, sadece insanlara mahsus değil.
En yaygın demans tipi olan Alzheimer hastalığı, yeni bir araştırmaya nazaran kedileri de tıpkı insanlarda olduğu üzere etkiliyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden bilim insanları, baş karışıklığı, uyku düzensizlikleri ve daha fazla miyavlama üzere demans belirtileri gösteren kedilerin beyinlerinde, Alzheimer hastası insanlarda görülenlere emsal değişiklikler olduğunu ortaya koydu.
MİLYONLARCA İNSAN DEMANS İLE YAŞIYOR
Kedilerdeki demansı incelemek, ortada önemli benzerlikler olduğu için, insanlarda da tedavi geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
Dünya genelinde yaklaşık 50 milyon insan Alzheimer hastalığıyla yaşıyor ve bu hastalık, demans olaylarının yüzde 50 ila 70’ini oluşturuyor.
Alzheimer’ın kesin nedeni şimdi tam olarak bilinmese de, beynin içinde ve etrafında olağandışı protein birikimi sonucu ortaya çıktığı düşünülüyor.
KEDİLERDE DEMANS BELİRTİLERİ NELER?
Kedilerde demans belirtileri ortasında artan miyavlama, baş karışıklığı, mekansal yönelim bozukluğu, zayıf tımar alışkanlıkları ve uyku sisteminde bozulma, örneğin olağandan fazla ahenge yahut gece uyanık kalma, yer alıyor.
Diğer belirtiler ortasında yeni beslenmiş olmasına karşın tekrar mama istemesi, kum kabı dışında tuvaletini yapması ve duvara ya da köşeye bakarak boşluğa dalması bulunuyor.
25 KEDİNİN BEYNİ İNCELENDİ
Araştırma kapsamında bilim insanları, farklı yaşlardaki 25 kedinin vefat sonrası beyin incelemesini gerçekleştirdi.
Demanslı kedilerin beyinlerinde, Alzheimer’ın ayırt edici özelliklerinden biri olan toksik bir protein olan amiloid-beta birikimi tespit edildi.
Bu tehlikeli protein, beyin hücrelerinin içinde ve etrafında kümeler oluşturuyo. Evvel küçük kümeler halinde, sonra da giderek büyüyerek “plak” ismi verilen yığınlar haline geliyor.
Bu plaklar, beyin hudut hücreleri ortasındaki irtibatı engelleyerek hafıza, düşünme ve günlük fonksiyonları bozuyor.
DEMANSIN TAHLİLİ KEDİLERDE OLABİLİR
Avrupa Nörobilim Dergisi’nde yayımlanan yeni çalışma, kedilerin, insanlardaki demansın incelenmesinde bedelli bir model olduğunu gösteriyor.
Kedi ve insan beyinlerindeki benzerlikler sayesinde, bilim insanları Alzheimer’ı daha âlâ anlamak için laboratuvar ortamında kedi beyinlerini inceleyebilir.
Daha evvel araştırmacılar genetiği değiştirilmiş kemirgenleri incelemişti, lakin bu hayvanlar doğal olarak demans yaşamıyor. Bu nedenle kediler, “geleneksel laboratuvar hayvanlarından daha hakikat bir hastalık modeli” olabilir.