Nöbetçi Eczaneler
İsrail’de muhalefetin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun iktidarını devirme teşebbüsü, meclisin feshi için sunulan yasa tasarısına koalisyon ortağı Ultra Ortodoks (Haredi) partilerin takviyesini çekmesinin akabinde Meclis’te gerekli çoğunluğu sağlayamadı.
The Times of Israel gazetesinin haberine nazaran, muhalefetin dün sunduğu meclisin feshine ait tasarı ön oylamada 61’e karşı 53 oyla reddedildi.
Ön oylamadan kısa bir süre önce Şas Partisi ile Birleşik Tevrat Yahudiliği çatısı altındaki Tevrat Sancağı hükümetle Haredi öğrencilerin askerlikten muaf tutulması tarafında mutabakata vardıklarını ve meclisin feshedilmesine karşı oy kullanacaklarını duyurdu.
Haredi koalisyon üyelerinin dayanak vermesi halinde meclisten geçmesi mümkün olacak yasa tasarısı, Şas ve Tevrat Sancağı partilerinin son anda takviyesini çekmesiyle kâfi çoğunluğa ulaşamadı.
Netanyahu hükümetinin iktidar koalisyonu, 120 sandalyeli İsrail Meclisi’nde 68 milletvekiliyle temsil ediliyor.
Meclisin feshedilmesi için çoğunluğun sağlanması yani en az 61 milletvekilinin onayı gerekiyor.
ULTRA ORTODOKSLARIN HAMLESİ
İsrail Meclisi Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein, Netanyahu’nun talimatıyla koalisyon iktidarının devrilmesini engellemek için ön oylama öncesi hükümet ortağı Ultra Ortodoks partilerin temsilcileriyle uzun görüşmeler gerçekleştirdi.
Edelstein, yaptığı yazılı açıklamada, Tevrat okullarında eğitim alanların askerlikten muaf tutulmasına ait yasal düzenlemenin temel prensipleri konusunda Ultra Ortodoks koalisyon ortaklarıyla uzlaşmaya vardıklarını duyurdu.
Ultra Ortodoks koalisyon ortakları Birleşik Tevrat Yahudiliği ve Şas partileri, Tevrat okullarında eğitim alanların askerlikten muaf tutulmasına ait yasal düzenleme yapılmaması nedeniyle sık sık hükümeti devirmekle tehdit ediyordu.
BAZI MİLLETVEKİLLERİ HÜKÜMETTEN ÇEKİLEBİLİR
Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon iktidarı, meclisin feshine ait oylamadan istediği sonucu alırken Haredilerin askerlikten muaf tutulmasına ait krizin tam tahlile kavuşturulamaması hükümet için hala risk oluşturuyor.
Haaretz gazetesi, Birleşik Tevrat Yahudiliği içerisinden bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Tevrat Sancağı ve Şas’ın fesih tasarısına karşı oy kullanması durumunda, Birleşik Tevrat Yahudiliği çatısı altındaki Agudat Israel milletvekillerinin hükümetten ayrılacağını öne sürdü.
Agudat Israel’in hükümetten mümkün çekilmesi hükümeti devirmiyor fakat Netanyahu’ya 120 sandalyeli mecliste 64 üyeli bir kırılgan çoğunluk bırakacak.
HAREDİLERİN ASKERLİK TARTIŞMASI
İsrail maddelerine nazaran 18 yaşını geçen herkesin zarurî askerlik hizmetini yapması gerekirken, Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır ülkede tartışılıyor.
İsrail’in başta Gazze Şeridi olmak üzere 7 Ekim 2023’ten itibaren bölgede yükselen saldırganlığı nedeniyle asker gereksinimi da artmaya başladı.
Gazze Şeridi’nde ateşkesi bozarak atakların yine başlamasıyla bu muhtaçlık tekrar önemli biçimde hissedilirken ordunun 7 bini savaş bölgelerinde vazife alacak halde olmak üzere 12 bin askere gereksinim duyduğu tabir ediliyor.
Geçen sene asker muhtaçlığının artmasıyla askerlikten muaf Ultra Ortodoks Yahudi gençlerin orduya alınmasına yönelik çalışmalar, İsrail’in en tartışmalı bahislerinden biri haline gelmişti.
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024’te Haredi erkeklerin zarurî askerlikten muaf tutulmasının yasal desteğinin bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların vazifeye alınması gerektiğine karar vermişti.
Nüfusun yaklaşık yüzde 13’ünü oluşturan Harediler, zarurî askerliğe karşı çıkıyor ve hayatlarını Tevrat çalışmalarına adadıklarını belirtiyorlar.
Netanyahu’nun Haredi koalisyon ortakları, Başbakan’a Haredilerin askerlikten muaf tutulacağı bir askerlik yasası çıkarılması için baskı yapıyor.