Nöbetçi Eczaneler
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesinde “Reel Bölümün Döviz Talebi Gelişmeleri” başlıklı tahlil yer alıyor.
Analizde, 2021 Ocak-2025 Mayıs periyodundaki döviz akımı gelişmelerinin, firmaların döviz gelirlerini biriktirme eğiliminin zayıfladığına işaret ettiği belirtildi.
TCMB’nin internet sitesinde Piyasalar Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Süleyman Kutalmış Özcan, Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü Müdürü Kadir Gürci, Piyasalar Genel Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Ömer Faruk Karaahmetoğlu, Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Muhammed Furkan Erdoğan tarafından hazırlanan tahlil yayımlandı.
FİRMALARIN DÖVİZ TALEP NEDENLERİ
Analizde, firmaların ithalat ödemeleri, finansal yükümlülükler, kur oynaklığına karşı korunma gereksinimi ve yatırım tercihi üzere nedenlerle döviz talep edebildiği belirtilirken, bu talebi etkileyen ögelerin belirlenmesinin finansal istikrar ve para siyaseti aktifliği açısından kıymetli olduğu aktarıldı.
Firmaların döviz talebine ait yaygın olarak kullanılan göstergelerden birisinin, yabancı para (YP) mevduatların toplam mevduat içindeki hissesi olduğu belirtilen tahlilde, “Parasal sıkılaşma ile birlikte, firmaların YP mevduat oranı, 2023 yılı Haziran ayındaki yüzde 60,7 düzeyinden gerileyerek 2025 yılı Haziran ayı prestijiyle yüzde 35 düzeyine düşüyor.” denildi.
DÖVİZ ALIMLARINDAKİ NET İHRACATÇI PAYI
Bununla birlikte, gerçek bölümün döviz alımlarında net ithalatçı firmaların hissesinin arttığı aktarılan tahlilde, 2021 Ocak-2023 Mayıs devrinde ortalama yüzde 57 civarında seyreden bu hissenin, nakdî sıkılaşma periyoduyla birlikte yüzde 65 düzeyine yükseldiği belirtildi.
Analizde, son devirdeki döviz talebinde firmaların ithalat kaynaklı muhtaçlıklarının daha belirleyici olduğu kaydedilerek, gerçek kesimin yakın periyottaki net döviz talebini sektörel kırılımda da incelendiği tabir edildi.