Nöbetçi Eczaneler
Yanardağlar, tabiatın en güçlü patlamalarını ve en tehlikeli durumlarını oluşturur. Son yıllarda İtalya ve Endonezya’da da olmak üzere bir dizi dikkat cazip patlama yaşandı.
SÖNMÜŞ YANARDAĞLAR TEKRAR AKTİFLEŞECEK
Uzmanlar, iklim değişikliği nedeniyle dünyanın dört bir yanındaki yüzlerce sönmüş yanardağın daha etkin hale gelip patlayacağı konusunda uyarıyor.
ABD’deki Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden araştırmacılar, eriyen buzulların gelecekte daha şiddetli ve daha sık patlamalara sessizce taban hazırlayabileceğini söyledi.
Kuzey Amerika, Yeni Zelanda ve Rusya üzere bölgelerin de risk altında olabileceği vurgulandı.
BUZULLAR ERİDİKÇE VOLKANLAR PATLIYOR
Çalışmanın müelliflerinden Pablo Moreno-Yaeger, “Buzullar, altlarındaki volkanlardan gelen patlamaların sesini bastırma eğilimindedir” sözlerini kullandı.
Uzmanlara nazaran iklim değişikliği nedeniyle buzullar geri çekildikçe, volkanlar daha sık ve daha şiddetli bir biçimde patlıyor.
ALTI FARKLI YANARDAĞ İNCELENDİ
Araştırma grubu, şu anda uykuda olan Mocho-Choshuenco yanardağı da dahil olmak üzere, Şili’nin güneyindeki altı yanardağda inceleme yaptı.
Ekip, evvelki patlamaların tarihlerini kesin olarak belirleyerek ve püsküren kayalardaki kristalleri tahlil ederek, buzulların yükünün ve basıncının yeraltındaki magmanın özelliklerini nasıl değiştirdiğini izledi.
Son buzul çağının sonunda buz örtüsü süratle eridikçe, ani yük kaybı Dünya kabuğunun “gevşemesine” ve magmadaki gazların genişlemesine neden oldu.
Bu basınç artışı derin volkanik patlamaları beraberinde getirdi.
YANARDAĞ PATLAMALARI GEZEGENİ SOĞUTUYOR
Kısa vadede, patlamalar gezegeni süreksiz olarak soğutabilen aerosoller yayar. Örneğin, 1991 yılında Filipinler’deki Pinatubo Dağı’nın patlaması sonucu global sıcaklık yaklaşık 0,5 derece düşmüştü.
Ancak birden fazla patlama olduğunda tesirler aksine döner. Vakitle birden fazla patlamanın kümülatif tesiri, sera gazlarının birikmesi nedeniyle uzun vadeli global ısınmaya katkıda bulunabilir.