Türkiye başta olmak üzere dünyanın büyük bir kısmında “geç” manasına gelen trafik ışıkları yeşil yanarken, Japonya’da bu ışık açık bir mavi tonda yanar.
İlk bakışta bir üretim kusuru ya da estetik tercihi üzere görünen bu ayrıntı, aslında Japon kültürü, lisanı ve tarihine dayanan esaslı bir farkın sonucudur.
Peki neden Japonya’da “yeşil” yerine mavi ışık yanıyor? Bu sorunun karşılığı, yalnızca trafik sisteminde değil; Japon lisanının kendisinde, hatta antik çağlardan kalma renk algısında saklı. İşte, trafik ışıklarının yeşil yerine mavi yanmasının nedeni…
MAVİ YANIYOR ÇÜNKÜ…
Japonca’da tarihi olarak “yeşil” ve “mavi” ortasında net bir ayrım yapılmazdı. Her ikisini de kapsayan tek bir renk tarifi vardı: “ao” (青).
Bu durum, yalnızca trafik ışıklarında değil, Japonya’da “yeşil” olarak tanımlanabilecek birçok objenin halk ortasında hâlâ “mavi” olarak isimlendirilmesine da neden oluyor.
Bu kültürel özellik, teknolojinin gelişmesi ve milletlerarası trafik standartlarının benimsenmesiyle değişse de, Japonya bu alanda kendi yorumunu sürdürmeye devam ediyor.
Modern trafik lambalarında kullanılan “yeşil” ışıklar bile, Japonya’da maviye en yakın yeşil tonlarından biri olarak üretiliyor. Üstelik bu uygulama Japon hükümeti tarafından da resmî olarak destekleniyor.
GÜVEN HİSSİ VERİYOR
Trafik psikologlarına nazaran, Japonya’nın yeşil yerine mavi ışığı tercih etmesi sadece kültürel bir alışkanlıkla sonlu değil.
Mavi renk, ruhsal olarak sakinlik, inanç ve dikkat hislerini tetikliyor. Nüfus yoğunluğunun yüksek, trafik akışının ise karmaşık olduğu Japonya üzere bir ülkede, mavi ışık şoförlerde panik yerine soğukkanlılık ve dikkat duygusu uyandırıyor.
Bu da bilhassa büyük kentlerde geçiş anlarında tansiyonu azaltarak trafiğin daha akıcı ve huzurlu işlemesine katkı sağlıyor.