Türkiye’de doğurganlık hızının yavaşlamasının temelleri

Türkiye’de doğum suratının azalmasının gelecek yıllar açısından toplumsal ve ekonomik bir baskı oluşturmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Bu mevzuda yapılan araştırmalar da konunu kıymetine vurgu yapıyor.

Türkiye’de demografik dönüşüm, sonuçları ve alınabilecek önlemler, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İsmet Koç tarafından kaleme aldı.

Türkiye’de düşen doğurganlık oranının muhtemel sonuçlarını ve bu eğilimin nasıl bilakis çevrilebileceğine dair tahlilde “Doğurganlık suratı neden yavaşladı?” zorusuna cevap verildi.

“GELİŞMİŞ ÜLKELERİN YAŞADIĞI SÜRECİ GECİKMELİ OLARAK YAŞIYOR”

Türkiye’nin yaşadığı demografik dönüşüm süreci, yalnızca ülkemizde tecrübelenen bir süreç olmadığını belirten İsmet Koç; Türkiye, Batı Avrupa, Kuzey Amerika, Uzak Doğu ve Okyanusya’daki gelişmiş ülkelerin 1750’lerden beri yaşadığı süreci gecikmeli olarak yaşadığını lisana getirdi.

DOĞURGANLIK SURATININ YAVAŞLAMASININ 6 NEDENİ

İsmet Koç, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın üç çocuk telaffuzuna ve yapılan yasal düzenlemelere rağmen Türkiye’de bilhassa 2013 ve sonrasında doğurganlık suratının süratli bir formda düşmesinin ardında yaşanan demografik dönüşüm sürecinde ortaya çıkan 6 farklı ama birbiriyle bağlı sistemin katkısı bulunmaktadır.” diyerek, doğurganlık şu sözleri kullandı:

1- ÇOCUĞUN İŞ GÜCÜNDEN YARARLANILMAMASI

Bu sistemlerden birincisi çocuğun iş gücü ve toplumsal garanti özelliğinin ortadan kalkmasıyla ve niceliğin yerini niteliğin almasıyla çocuğun maliyetinin artması ve pahasının azalmasıdır.

2-TOPLUMDA ÇOCUKSUZLUĞA HAKİKAT GEÇİŞİN YANGINLAŞMASI

İkincisi, ülkede iki çocuk normunun yerleşmesi sonrasında vakitle bir çocuk normuna ve giderek de ‘sosyal inferilite’ olarak tanımlanan çocuksuzluğa gerçek bir geçişin yaygınlaşmasıdır.

3-KUŞAKLARARASINDAKİ BAĞIN ZAYIFLAMASIYLA BAKIM YÜKÜNÜN ARTMASI

Üçüncü neden ise çekirdek ve dağılmış aile yapılarının artması biçiminde gerçekleşen aile yapısının değişmesi sürecinde kuşaklararası bağların zayıflaması ve yeni kurulan ailelerin bakım yükü nedeniyle çocuğa olan talebinin azalması olarak açıklanabilir.

4-İLK DOĞUM YAŞININ YÜKSELMESİ

Dördüncü neden olarak birinci doğum yaşının yükselmesi söylenebilir. Ülkemizde evlenmenin ön şartlarının ağırlaşması ve hayat usulünün değişmesi sonucu birinci evlenme yaşının bayanlar için 27’ye; birinci doğum yaşının 29’a kadar ertelenmiş durumdadır.

5-MADDİ BELİRSİZLİKLERİN ARTMASI

Beşincisi, gelir düzeyi, istihdam, fiyat istikrarı ve konut kiraları ve fiyatları alanlarında ortaya çıkmış olan sosyoekonomik belirsizliklerin çok güçlü olarak kendini hissettirmesidir.

6-FİNANSMAN YETERSİZLİĞİ

Son olarak, yanlışsız bir zamanlamayla geliştirilen müdahale programının ögelerinin gücünü artıracak finansmanın ve bu programı destekleyecek başka siyaset ve stratejilerin yetersiz olmasıdır.